Në seancën e tij më 27 prill, Asambleja e Përgjithshme e Kombeve të Bashkuara do të diskutojë Rezolutën e Srebrenicës që dënon gjenocidin e kryer në atë enklavë të mbrojtur të Podrinjës në vitin 1995.
Rezoluta do të paraqitet në seancën e organit kryesor të OKB-së bazuar në propozimet e Gjermanisë dhe Ruandës, por gjithnjë e më shumë vende janë bashkuar në sponsorizimin e rezolutës.
Prandaj, pritshmëritë për miratimin e Rezolutës janë në rritje, dhe zemërimi dhe inati i liderëve të Serbisë dhe Bosnjë e Hercegovinës nga entitetet e RS po rriten gjithashtu, me kërcënime të reja për shkëputje dhe miratimin e disa prej raporteve të tyre, të cilat do të vazhdojnë të mohojnë faktet e vendosura nga gjykata për gjenocidin e kryer në Srebrenicë.
Duke marrë parasysh që Franca është gjithashtu një nga sponsorët e Rezolutës për Srebrenicën, Florence Hartmann, ish-zëdhënëse dhe këshilltare e prokurorit në Tribunalet Ndërkombëtare për ish-Jugosllavinë dhe Ruandën, për “Slobodna Bosna”, kujtoi kohën kur Rezoluta për Srebrenicën nuk ka kaluar në OKB për shkak të vetos së vendosur nga Rusia.
“Në vitin 2015, Rezoluta për gjenocidin në Srebrenicë nuk kaloi para Këshillit të Sigurimit për shkak të rusëve. Edhe tani, pothuajse dhjetë vjet më vonë, ajo nuk do të kalonte. Por këtë herë, për shkak se Këshilli i Sigurimit po bllokohet gjithnjë e më shumë, një Rezoluta e re do të gjendet në agjendën e Asamblesë së Përgjithshme të Kombeve të Bashkuara, ku nuk ka veto”, shpjegon Hartmann.
“Ndërsa propozimi për ta bërë 11 korrikun ditë ndërkombëtare të përkujtimit të viktimave të gjenocidit në Srebrenicë do të debatohet dhe votohet në Nju Jork nga 2 maji – që faktikisht është i padiskutueshëm dhe është përcaktuar nga një gjykatë e ligjit, Aleksandar Vuçiq dhe Milorad Dodik do të mbajë Kuvendin e madh të Pashkëve të Republikës në Beograd. Në të njëjtën kohë, Rusia do të përpiqet të vendosë në rendin e ditës të Këshillit të Sigurimit diskutimin për bombardimin e NATO-s të RFJ-së në vitin 1999, në të cilin NATO do të fajësohet dhe jo regjimi i Millosheviqit, i cili filloi një luftë të re në fund të tetorit 1998, një sipërmarrje e re kriminale me qëllim të ‘pastrimit’ të Kosovës nga popullata shqiptare”, ka shpjeguar Hartmann për SB.
Hartmann beson se nuk ka asgjë të papritur.
“Pas vrasjes së kryeministrit serb Zoran Gjingjiç në vitin 2003, politikës së “ndërprerjes” me regjimin e Millosheviqit iu dha fund. Narrativa kombëtare serbe, ose më saktë, rrëfimi kombëtar zyrtar tërësisht serb që u ringjall nga ajo përmbysje, në mënyrë të pashmangshme ka krimet e kryera në vitet 1990 dhe të dënuara para gjykatave të shumta, qofshin ato vendase apo ndërkombëtare”.
“A do të vazhdojnë dhe përfundojnë liderët serbë të vazhdimësisë atë që nisën Millosheviqi, Drazha Mihajloviqi dhe kushdo tjetër? A do të ruajnë dhe do të ndërtojnë mbi atë që tashmë janë shpërblyer me krime, pa u privuar nga qëllimet e tyre çdo legjitimiteti për shkak të atyre krimeve?” Një gjë e tillë mund të bëhet vetëm duke e fshirë me dhunë krimin nga narrativa, qoftë edhe nga vetëdija e një kombi të tërë dhe nga kujtesa e përgjithshme e publikut botëror”, thotë Hartmann.
“Bota serbe, si çdo botë ekskluzive e llojit të saj, nuk ka themel tjetër veç gjakut, prandaj një politikë e tillë kërkon mohimin institucional të gjenocidit, relativizimin e krimeve kundër njerëzimit dhe glorifikimin e autorëve. Një nga pasojat e shumta negative të një politike të tillë është se populli serb është shndërruar në mënyrë transgjenerative në pengje të krimeve të kryera në emër të tij dhe kushdo që përpiqet të shkëputet nga ato pranga sulmohet dhe etiketohet si armik kombëtar ose shtetëror”.
Hartmann beson se për Vuçiqin dhe Dodikun, që zbatojnë këtë lloj politike, rezoluta për gjenocidin në Srebrenicë, si dhe e gjithë trashëgimia e Tribunalit të Hagës, paraqesin pengesa që i largojnë ata nga fitorja përfundimtare.
“Përpjekja për të fituar vota në varësi të aleancave në një skenë botërore gjithnjë e më të polarizuar është e pamoralshme, por edhe në kundërshtim me Konventën për Parandalimin dhe Ndëshkimin e Gjenocidit. Çdo shtet duhet ta ketë të qartë se kur voton për atë rezolutë, ai vendos nëse do të jetë në anën e tij. viktimat dhe se konfirmon përpjekjet për të parandaluar gjenocidet në të ardhmen, ose se ata janë në anën e atyre që besojnë se gjenocidi mund të jetë fitimprurës duke e mohuar atë dhe duke përdorur diplomaci efektive anën e historisë në këtë çështje”.