Reperi disident Toomaj Salehi është dënuar me vdekje për përfshirjen e tij në protestat e përhapura që përfshiu Iranin në vitin 2022, sipas avokatit të tij.
“Është lëshuar një urdhër për ekzekutimin e Toomaj Salehi-t”, shkroi të mërkurën në Twitter avokati i tij, Amir Raesian.
Reperi është arrestuar, mbajtur në izolim dhe dyshohet se është torturuar pas arrestimit të tij.
Një gjykatë në Isfahan anuloi vendimin e Gjykatës së Lartë mbi çështjen e Saleh të martën, dhe i dha dënimin maksimal me vdekje, sipas gazetave iraniane pro-reformës Shargh dhe Entekhab.
Salehi, 32 vjeç, i cili ka qenë kritik ndaj regjimit iranian dhe i hapur kundër qeverisë në tekste rap dhe në mediat sociale, u lirua për pak kohë nga burgu vitin e kaluar përpara se policia ta arrestonte me dhunë dhe ta dërgonte në burg në Isfahan, thanë dëshmitarët në atë kohë.
Ai u arrestua sërish pasi u shfaq në një video ku zbuloi se ishte torturuar dhe vendosur në izolim për 252 ditë pas arrestimit të tij në tetor 2022, thanë ekspertët e OKB-së në një deklaratë të publikuar nga Zyra e Komisionerit të Lartë të OKB-së për të Drejtat e Njeriut (OHCHR).
Një tjetër artist, reperi kurdo-iranian Saman Yasin, i cili gjithashtu u arrestua në kulmin e protestave të vitit 2022 në Iran, u transferua në një spital psikiatrik dy herë në më pak se një vit, sipas gazetës së lajmeve pro-reformës IranWire.
Një gjykatë në Teheran e dënoi Yasin me pesë vjet burg, sipas grupit të fokusuar në të drejtat e njeriut kurd, Hengaë.
Demonstratat përfshiu vendin pas vdekjes së 22-vjeçares Mahsa Amini, e cila ndodhi në rrethana të dyshimta ndërsa ishte në paraburgim nga policia. Një shtypje brutale e protestave nga autoritetet iraniane synoi protestat disajavore.
“Ne dënojmë fuqishëm dënimin me vdekje të Toomaj Salehi dhe dënimin me pesë vjet për reperin kurdo-iranian Saman Yasin. Ne bëjmë thirrje për lirimin e tyre të menjëhershëm”, shkroi në Twitter Zyra e të Dërguarit Special të Shteteve të Bashkuara për Iranin. “Këta janë shembujt e fundit të abuzimit brutal të regjimit ndaj qytetarëve të vet, shpërfilljes së të drejtave të njeriut dhe frikës nga ndryshimi demokratik që populli iranian kërkon”.
Ekspertët e OKB-së kërkuan gjithashtu lirimin e Salehi dhe u kërkuan autoriteteve iraniane të anulonin dënimin me vdekje.
“Ne jemi të alarmuar nga shqiptimi i dënimit me vdekje dhe keqtrajtimi i pretenduar i Salehi, i cili duket se lidhet vetëm me ushtrimin e të drejtës së tij për lirinë e shprehjes artistike dhe krijimtarisë,” thanë ekspertët.
Sponsori politik i Salehi-t në Evropë, deputetja gjermane Ye-One Rhie, e quajti dënimin me vdekje ndaj Salehi-t “absurd dhe çnjerëzor”.
“Është ende plotësisht e paqartë se si erdhi ky vendim”, shkroi ajo të mërkurën në Twitter. “Është e pabesueshme se sa në mënyrë të papërgjegjshme dhe arbitrare regjimi iranian i trajton të pandehurit. Është e pamundur të njohësh sundimin e ligjit në kaosin e gjykatave përgjegjëse.”